Gabinet weterynaryjny TOM-VET dla małych zwierząt wieruszów

"Sezon kleszczowy" - czy zabezpieczyłeś już swojego pupila?

Kleszcze to stawonogi wielkości kilku milimetrów (po nassaniu nawet ponad 10mm). Występują powszechnie na terenie całej Polski.
Na obszarze Polski kleszcze przejawiają aktywność od wczesnej wiosny przez całe lato aż do późnej jesieni.
Najczęściej występującym kleszczem w Polsce jest kleszcz pospolity (Ixodes ricinus). Oprócz tego kleszcza występują u nas takie gatunki jak: Dermacentor reticularis (kleszcz łąkowy) i Rhipicephalus sanguineus (kleszcz psi).

Kleszcze przenoszą wiele niebezpiecznych chorób zakaźnych dla ludzi i zwierząt, w tym:

- BABESZJOZĘ,
- BORELIOZĘ,
- Tularemię
- Hemobartonelozę psów
- Erlichiozę granulocytarną psów
- Erlichiozę monocytarną psów
- Gorączkę Q
- Ludzką erlichiozę granulocytarną
- Kleszczowe zapalenie mózgu
- Babeszjozę ludzi
- Hemoglobinurię europejska bydła

2 najczęściej występujące choroby:

Babeszjoza
Choroba wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Babesia.
Zarażenie psa może być powodowane przez ukąszenie kleszcza, transfuzję krwi oraz przez łożysko.
Czas inkubacji choroby - ok. 2 tygodni (czasem miesiące, lata). Pierwotniaki atakują krwinki czerwone w których się namnażają. Powoduje to wystąpienie anemii hemolitycznej lub anemii hemolitycznej z przyczyn immunologicznych.
Objawy:
- apatia,
- brak łaknienia,
- gorączka,
- zmiana barwy moczu (kolor ciemnej herbaty)
- żółtaczka

Choroba nie poddana leczeniu prowadzi do śmierci zwierzęcia.

Borelioza (Choroba z Lyme)
Choroba powodowane jest przez krętki Borrelia. Głównym wektorem B. burgdorferi w Europie jest Ixodes ricinus.
Transmisja bakterii wymaga przynajmniej 50-godzinnego utrzymywania się wszczepionego kleszcza w ciele ofiary, podczas którego to okresu bakterie namnażają się i przedostają się do gruczołów ślinowych i zakażają ofiarę przez ślinę.
Objawy kliniczne:
- ostra gorączka (od 39,5 do 40,5 C)
- kulawizna wędrująca obejmująca kilka kończyn
- obrzęk stawów
- powiększenie węzłów chłonnych
- utrata apetytu, osłabienie, apatia
- zapalenie wielostawowe
- ostra postępująca niewydolność nerek
- zapalenie mięśnia sercowego powodujące występowanie arytmii

Jak ochronić pupila przed inwazjami kleszczy oraz przed przenoszonymi przez nie chorobami ?

Jest kilka możliwości:

- stosując krople (SPOT-ON) do nanoszenia na skórę między łopatkami i wzdłuż kręgosłupa
- stosując oprysk psa specjalnym preparatem z formułą SPRAY
- stosując obroże przeciwkleszczowe/przeciwpchelne

Część preparatów przeciwkleszczowych dostępnych jest tylko u lekarza weterynarii. W celu dobrania odpowiedniego preparatu dla Twojego pupila należy udać się po poradę do lekarza weterynarii (niektórych preparatów nie można stosować u chorych, osłabionych zwierząt, u zwierząt młodych, u zwierząt poniżej pewnego ciężaru ciała).

Uśredniony czas trwania ochrony przeciwkleszczowej po zastosowaniu preparatu w postaci kropli - wynosi ok 4 tygodni. Nawet jeżeli po zastosowaniu preparatu kleszcz wgryzie się w psa, to po 24 godzinach obumiera i odpada gdyż ulega zatruciu przez substancje czynne zawarte w poszczególnych preparatach (działanie bójcze). Niektóre preparaty zawierają także substancje odstraszające (są to tzw. repelenty) kleszcze, meszki, komary.

Częste przyczyny osłabionego działania preparatów przeciwkleszczowych:

- nieprawidłowe podanie preparatu (np. część kropli spłynie po sierści)
- przeoczenie terminu następnej aplikacji preparatu (zwykle to ok 1 miesiąc)
- zastosowanie preparatu w ilości nieodpowiedniej do wagi psa/kota
- zbyt wczesne wykąpanie psa (przy większości preparatów należy przestrzegać aby nie kąpać psa 2 dni prze i 2 dni po podaniu preparatu)

Pamiętajmy nie wszystkie preparaty przeciwkleszczowe nadają się do stosowania u kotów! np. bazujące na permetrynie. Prowadzą one do ciężkich zatruć u kotów!

Jak usunąć kleszcza ?

Na rynku dostępnych jest wiele przyrządów ułatwiających usuwanie kleszczy (haczyki, kleszczyki). Jeśli nie mamy takiego przyrządu możemy poradzić sobie wykorzystując zwykłą pęsetkę . Bardzo ważne jest aby usunąć kleszcza w całości! pozostawienie części kleszcza w ranie może prowadzić do powstania miejscowego stanu zapalnego. Jeżeli nie potrafimy usunąć prawidłowo kleszcza należy udać się do lekarza weterynarii. Istotne jest to aby usunąć kleszcza jak najszybciej od momentu wgryzienia się w skórę. Minimalizuje się wtedy ryzyko przeniesienia zarazków chorobowych w ślinie wywołujących wyżej wymienione choroby.
Nie należy smarować kleszcza żadnymi olejami, tłuszczami, powoduje to zwracanie przez kleszcza treści pokarmowych wraz z patogennymi bakteriami do rany.
Po usunięciu kleszcza rankę należy zdezynfekować (np. jodyną)

lek. wet. Tomasz Roszyk

Gabinet weterynaryjny TOM-VET