Gabinet weterynaryjny TOM-VET dla małych zwierząt wieruszów

Wypadnięcie gałki ocznej (Prolapsus bulbi oculi)
- przemieszczenie gałki ocznej w kierunku przednim w wyniku urazu

To nagły przypadek okulistyczny, tylko natychmiastowa pomoc daje szansę na uratowanie wzroku!
Szczególnie narażone na wypadanie gałki ocznej są psy ras brachycefalicznych (fot. 1;2) (np. Shih tzu, mops, buldożki, pekińczyki...) - rasy te mają duże szpary powiekowe oraz płytki oczodół.

Główne przyczyny wypadania gałki ocznej:
- gwałtowne pociągnięcie psa za skórę okolicy szyi
- uraz przy pogryzieniu przez innego psa
- uraz boczny głowy (np. uderzenia drzwiami)
- rzadziej guzy nowotworowe/ropnie umieszczone zagałkowo, krwawienie zagałkowe

Co robić zanim udamy się to lekarza weterynarii?

- nie należy dopuścić do wyschnięcia gałki ocznej podczas transportu pacjenta do lekarza. W tym celu gałkę oczną należy okryć czystymi, wilgotnymi, zimnymi gazikami, bawełnianym ręcznikiem, bandażem itp.
Jak najszybciej należy udać się do lekarza weterynarii. W tym przypadku o dalszym rokowaniu co do widzenia w tym oku decydują minuty!

Leczenie:
- chirurgiczna repozycja gałki ocznej do oczodołu
- w zależności od zaawansowania procesu, repozycja z wykonaniem bocznej kantotomii lub bez
- jeżeli uda się odprowadzić gałkę oczną na swoje miejsce, zakłada się szwy na powieki - poziomy materac nici monofilamentowe. (decyzja o zespoleniu czasowym powiek zależy m.in. od obrzęku okolicznych tkanek czasem można od tego odstąpić jeżeli powieki domykają się bez problemu i nie dochodzi do wysychania rogówki) (fot. 3)
- szwy ściągane są po ok 10 dniach
- miejscowo stosowane są krople okulistyczne: antybiotyki, leki przeciwbólowe
- przy dużym urazie (pęknięcie gałki ocznej, perforacje, stary uraz) należy wykonać zabieg enukleacji gałki ocznej
- leczenie ogólne: antybiotyki, leki przeciwbólowe, dożylne podawanie płynów, w pierwszych minutach po urazie stosuje się kortykosteroidy dożylnie

Rokowanie zależy od:
- czasu jaki upłynął od wypadku
- stopnia uszkodzenia samej gałki ocznej
- uszkodzenia aparatu dodatkowego oka: mięśnie, tętnice, żyły, powieki...)
- stopnia zanieczszczenia pierwotnego gałki ocznej (sierść, gleba, kurz itp...)
- stanu ogólnego psa/kota

Jeżeli nerw wzrokowy uległ działaniu dużych sił istnieje ryzyko trwałej utraty wzroku.
Jeżeli doszło do naderwania (oderwania) mięśni poruszających gałką oczną może dojść do powstania zeza
Nawet jeżeli nie uda się uratować widzenia w tym oku, należy podjąć wysiłek aby uzyskać jak najlepszy efekt kosmetyczny tego oka.

Przedewszystkim dla dobrego rokowania liczy się czas od wystąpienia urazu do udzielenia pierwszej pomocy

Lek. wet. Tomasz Roszyk